Wat is ondertoezichtstelling?
Ondertoezichtstelling (ots) is een gezagsbeperkende maatregel. Als in uw gezin zulke ernstige opvoedingsproblemen voorkomen dat de ontwikkeling van uw kind belemmerd wordt, kan de rechter uw kind onder toezicht stellen. Zo’n ingrijpende maatregel wordt niet zomaar genomen. Dat gebeurt uitsluitend als de rechter vindt dat het voor uw kind noodzakelijk is dat uw gezin verplichte hulp krijgt.
Doel ondertoezichtstelling
Het doel van een ots is ervoor te zorgen dat de situatie waarin het kind opgroeit zo snel mogelijk verbetert. De ots moet er dan toe leiden dat de situatie waarin het kind opgroeit zodanig verbetert, dat zijn ontwikkeling geen gevaar meer loopt. Een gezinsvoogd zal er op toezien dat dit gebeurt.
Niet eens met aanwijzing van de gezinsvoogd
Als u het niet eens bent met de aanwijzing van de gezinsvoogd, kunt u de kinderrechter verzoeken de aanwijzing vervallen te verklaren. Dit geldt ook als uw kind van 12 jaar of ouder het niet eens is met de aanwijzing. Ook kan enige tijd nadat de aanwijzing is gegeven, aan de gezinsvoogdijinstelling gevraagd worden de aanwijzing als gevolg van gewijzigde omstandigheden in te trekken.
Beperking van het gezag bij ondertoezichtstelling
Als ouders houdt u het gezag over uw kinderen, maar het gezag wordt wel beperkt. U en uw kind krijgen begeleiding van een gezinsvoogdijinstelling. De gezinsvoogd houdt regelmatig contact en helpt bij problemen. Bij belangrijke beslissingen over uw kind moet de gezinsvoogd door u worden ingeschakeld. Ook kan de gezinsvoogd (schriftelijke) aanwijzingen geven die u moet opvolgen.
Voorlopige ondertoezichtstelling
Soms loopt een kind acuut gevaar binnen een gezin. Dan moet het kind snel uit huis geplaatst worden en is er geen tijd om te wachten op een onderzoek van de Raad. In dit geval kan de kinderrechter een voorlopige ots uitspreken. De rechter kan tegelijkertijd een gezinsvoogdijinstelling machtigen om het kind uit huis te plaatsen. De rechter moet de ouders en kinderen van 12 jaar en ouder de gelegenheid geven om binnen twee weken na de beslissing alsnog hun mening te geven. Anders is de voorlopige ots niet meer geldig.
Duur voorlopige ondertoezichtstelling
De voorlopige ots mag niet langer dan drie maanden duren. In die tijd onderzoekt de Raad de gezinssituatie en schrijft de Raad een rapport. Aan het einde van de voorlopige ots moet de kinderrechter beslissen of hij het kind voor langere tijd onder toezicht zal stellen. Tegen de beslissing tot een voorlopige ots is geen hoger beroep mogelijk. De gevolgen van een voorlopige ots zijn dezelfde als van een gewone ots.
Wanneer kan de kinderrechter een ondertoezichtstelling uitspreken?
Als u de zorg voor uw kind(eren) niet aankunt en de ontwikkeling van uw kind in gevaar komt, kan de kinderrechter een ondertoezichtstelling (ots) uitspreken.
Aanvraag ondertoezichtstelling
De kinderrechter spreekt alleen een ots uit als iemand daarom gevraagd heeft. Een ots kan bij de kinderrechter aangevraagd worden door:
de ouders van het kind;
iemand anders die het kind verzorgt en opvoedt (bijvoorbeeld een pleegouder);
de Raad voor de Kinderbescherming;
de officier van justitie.
Melding maken kindermishandeling
Wanneer er vermoeden is dat een kind in zijn ontwikkeling wordt bedreigd, kan dit gemeld worden bij een Bureau Jeugdzorg of een Advies & Meldpunt Kindermishandeling (AMK). Deze instellingen bekijken de melding en schakelen de Raad voor de Kinderbescherming (de Raad) in als ze denken dat vrijwillige hulpverlening niet genoeg zal zijn.
Onderzoek ondertoezichtstelling
Naar aanleiding van de melding wordt er altijd eerst onderzocht of het nodig is om een kind onder toezicht te stellen. Dat onderzoek wordt door raadsonderzoekers van de Raad gedaan. De raadsonderzoeker probeert u en uw kind zoveel mogelijk bij het onderzoek te betrekken. Als de Raad tot de conclusie komt dat uw kind ernstig in zijn ontwikkeling wordt bedreigd, kan de Raad aan de kinderrechter vragen uw kind onder toezicht te stellen van een gezinsvoogdijinstelling.
Horen van kinderen en ouders
Voordat de kinderrechter een beslissing neemt moet hij u en uw kind van 12 jaar horen. Als uw kind jonger is dan 12 jaar kan de kinderrechter uw kind naar zijn mening vragen. Dat is hij niet verplicht. Als de kinderrechter inderdaad vindt dat u als ouders hulp nodig heeft bij de verzorging van uw kind, kan hij het Bureau Jeugdzorg aanwijzen om toezicht te houden.
Ondertoezichtstelling ongeboren kind
Over een ongeboren kind kan ook ots worden uitgesproken. Als een nog ongeboren kind ernstig in zijn ontwikkeling wordt bedreigd en er geen andere manier is om deze bedreiging te voorkomen, dan kan een rechter ook een ongeboren kind (voorlopig) onder toezicht stellen. Een voorlopige ondertoezichtstelling is een spoedmaatregel, die bedoeld is om onderzoek te doen naar de vraag of een definitieve ondertoezichtstelling nodig is.
Hoe lang duurt een ondertoezichtstelling?
Een ondertoezichtstelling (ots) wordt voor maximaal twaalf maanden opgelegd, maar de periode kan als het nodig is, verlengd worden. Ook is het mogelijk om een ots eerder te beëindigen.
Ondertoezichtstelling verlengen
De kinderrechter zal de ots verlengen als hij vindt dat de problemen nog niet zijn opgelost. Bij een eventuele verlenging moet de rechter kinderen van 12 jaar of ouder de gelegenheid geven hun mening te geven. De kinderrechter kan de ots alleen verlengen als daarom gevraagd is door:
het Bureau Jeugdzorg (de gezinsvoogdijinstelling);
een ouder;
iemand anders die het kind verzorgt en opvoedt (bijvoorbeeld een pleegouder);
de Raad voor de Kinderbescherming (de Raad);
de officier van justitie.
Ondertoezichtstelling beëindigen
De ots eindigt wanneer:
niet om een verlenging wordt gevraagd;
de rechter het verzoek om verlenging afwijst;
de rechter op verzoek de ots beëindigt;
een kind meerderjarig wordt. De ots vervalt automatisch als het kind 18 jaar wordt en dus meerderjarig. Het kind kan dan toch nog langer hulp blijven krijgen wanneer hij dat zelf wil. Hierover kan de gezinsvoogd meer informatie geven. Pas wanneer iemand 23 jaar wordt, houdt deze hulp definitief op.
Duur voorlopige ondertoezichtstelling
Voorlopige ots mag niet langer dan drie maanden duren. In die tijd onderzoekt de Raad de gezinssituatie en schrijft de Raad een rapport. Aan het einde van de voorlopige ots moet de kinderrechter beslissen of hij het kind voor langere tijd onder toezicht zal stellen. Tegen de beslissing tot een voorlopige ots is geen hoger beroep mogelijk. De gevolgen van een voorlopige ots zijn dezelfde als van een gewone ots.
Wat is de functie van een gezinsvoogd bij ondertoezichtstelling?
De gezinsvoogd moet erop toezien dat de opvoedingsproblemen die de ontwikkeling van uw kind bedreigen, worden opgelost. De gezinsvoogd begeleidt en ondersteunt u en uw kind. Ook brengt hij de hulpverlening aan uw gezin op gang. De gezinsvoogd kan ook helpen met praktische zaken, zoals het zoeken van een andere school.
Verantwoordelijkheid gezinsvoogd
Het Bureau Jeugdzorg wijst een gezinsvoogd aan die erop moet letten hoe het met uw kind gaat. Ook moet hij u en uw kind helpen de situatie te verbeteren. Vanaf het moment dat de kinderrechter uw kind onder toezicht heeft gesteld, bent u samen met de gezinsvoogd verantwoordelijk voor de verzorging en opvoeding van uw kind.
Aanwijzing gezinsvoogd
De
gezinsvoogd mag zich gevraagd en ongevraagd met de verzorging en opvoeding van
uw kind bemoeien. Als u of uw kind niet meewerkt, kan de gezinsvoogd een brief
geven waarin hij duidelijk schrijft wat u en uw kind moeten doen. Zo’n brief
heet een aanwijzing.
Dat is een officiële beslissing die u en uw kind moeten opvolgen.
Bezwaar tegen aanwijzing
U
of uw kind van 12 jaar of ouder kan tegen de aanwijzing bezwaar maken bij het
Bureau Jeugdzorg van uw gezinsvoogd. Als u het niet eens bent met de
uiteindelijke beslissing van het Bureau Jeugdzorg, kunt u de rechter vragen om
de aanwijzing ongedaan te maken.
NB: Bron Postbus 51
